شد «۲۳ سال» آرشیو، یوهاهاها. 

 (که یادم بمونه یه عزیزهای دلی امشب برامون گفتن و تبیین کردن که این خونه‌ای که ما فکر می‌کردیم هتله و موقت و «خونه‌ی ما» نیست، خونه‌ی ماست و حال ما رو داره و حال‌شون باهاش خوبه و بی‌اغراق حال‌مون رو جا آوردن و به قول میرا، ثبت رفاقته که مهمه، ثبت امشب مهمه، ثبت این همه دل‌گرمی‌ای که از این دردونه‌ها من گرفتم، مهمه. غربت؟ قربت و لاغیر.)⁩

 اجازه بدین بعد چند دهه از خودم مطمئن باشم که پرت‌کردنم تو آب به‌م شنا یاد نداده و نمی‌ده و وای نخواهد داد هیچ‌وقت و در هیچ حوزه‌ای. فشارم هم ندین، در می‌رم معمولن. با تشکر. 

 یک میزانی از غرب‌زدگی و شیفتگی لازم دارد آدمیزاد، به همراه دوز مناسبی از میل به بقا و بازسازی، که عرق لازمه را بریزد برای انطباق حداکثری با این‌جا. در آستانه‌ی ۵۰سالگی دومی را کم دارم، دارم دنبال دلیل سومی می‌گردم که این سوزن‌به‌تخم‌زدن‌ها را کمی توجیه کند. 

رفیق جنگنجو و بیش‌فعالم قبای خودش را پیشنهاد می‌کند. قبایی که نه تنها اندازه‌ام نیست، که در هیچ افقی از آفاقم تمایلی هم به پوشیدنش ندارم، که ساحت زبان فارسی بشود چیز دوم‌ات، به کل. دروغ چرا، معامله‌ی دو سر باخت مگر غیر این است که هرچه نیم قرن در انبار و انبان‌ت جمع کردی (آفت‌نزده و نگندیده، خدا شاهد است) کنار بگذاری و از نو یاعلی به گردآوری؟ آن هم سر پیری، به این هوا و امید که در ۷۰ سالگی مثلن، بشنوی شهروند مطیع و مطلوب و منطبق. می‌خواهم بگویم سن مترز. 

به تراپیستم گفتم دارم با الکل و سیگار بدنم رو به گا می‌دم و با انواع دراگ مغزم رو. دکترجون این آیا نشونه‌ی یه عناد رقت‌انگیز و احمقانه با «لایف‌استایل کانادایی» نیست؟ آیا مکانیزم دفاعی‌م نیست در برابر پذیرش این عقب‌موندگی تاریخی؟ که نپذیرم که دیره، برای همه‌چی دیره؟ آیا از کودکی‌م نمیاد این عدم میل دائمی‌م به رقابت، به عرق‌ریزی؟ کامفورت‌زون مناطق کم‌برخوردار چیه؟ اصول پنج‌گانه چیه، آقای دکتر؟! 

گفت الاغ من سلمونی‌تم، تراپیست‌ت اون ور خیابونه. 

 دارم یاد می‌گیرم که نگاه کردن به رفقای قدیمی/تازه‌یافته‌ی این جغرافیا دارد معیارهای غلطی برایم می‌سازد از این که کجا هستم و کجا قرار است بروم و چه انتظارهایی را باید بکشم/نکشم. باید با پدرمادرهای‌شان بیش‌تر معاشرت کنم. آن‌ها که در اواخر چهل و چندسالگی تازه یادشان افتاده بچه‌ها را بردارند و بیایند/بروند.

فلذا، لطفن من را به مهمانی‌های خانوادگی‌تان دعوت کنید، والدپسندم در کل و بلدم سرگرم‌شان کنم. یک جایی هم بشینم کنارشان یواشکی یپرسم راستی شما چطور با این بگایی کنار آمدید/نیامدید؟ 

 دچار این بحث تکراری و فرساینده و بی‌فایده‌ی مقایسه این‌جا و اون‌جا بودیم. رسید به داستان برنامه‌ریزی برای آینده، دعوت کردن برای مهمونی‌ای که دو ماه دیگه‌ست، برنامه‌ریزی برای سفری که یه سال دیگه‌ست. گفتم تو خاورمیانه آدم جوری زندگی می‌کنه که انگار فردایی در کار نیست، این‌جا جوری زندگی می‌کنی که انگار تا ابدیت زنده‌ای. (هفت و نیم ریشتری بود.)

 دو نات دیسترب 🌙

اساسن اما این که چرا جواب ندادن یا دیر جواب دادن مساله‌ت باشه ولی موضوعی نیست که در این مقال و مجال بشه بازش کرد و رسیدگی کرد به‌ش. تراپی می‌طلبه. یا این که اساسن «دیر» یعنی چند دقیقه، ساعت، روز، هفته. قانونش چیه، حکمش چیه، حد یقف‌ش کجاست. کار زیاد داریم عزیزانم. 

 رفتار آدما حین سوگ خیلی موضوع‌مه. اول‌بار این‌جوری بود که کودک بودم و یکی مرده بود و یادم میاد کمی به‌م برخورده بود که دایی‌جان وسط ختم یارو که رفیقش بود داره خوش‌وبش می‌کنه با باقی رفقاش. انتظار داشتم ۲۴/۷ داغون باشه. بعدتر یاد گرفتم که این‌جوری نیست روال قضیه. که از قضا صاب‌عزا لازم داره خستگی در کنه، لازم داره شب اول قبر که مرحوم تحت انواع فشار نکیرمنکره، بشینه خاطرات خنده‌دار مرحوم رو هم تعریف کنه. که بقا، بقا مهمه، حفظ و نگهداری از ماترک مهمه. حفظ آدمیزاد مهمه. 

بعدها بارها خودم رو رصد کردم که سوگ داره کار خودشو می‌کنه اون زیر، تخم‌شه انتطارات جامعه، که می‌تونی سنگین و له باشی زیر بار سوگ کسی و شب پارتی سنگین کنی. برقصی و مست کنی و بالا باشی و انگار نه انگار. ولی اون ته یه غم هیولاواری کمین داشته باشی که بیاد یهو یه لحظه‌های بی‌ربطی بزنه بیرون. 

امشب مچ خودم رو گرفتم که هی وقت و بی‌وقت می‌رفتم یه گوشه‌ای عکس و فیلمای نیما رو نگاه می‌کردم و مچاله می‌شدم. برای خودم، بی‌ثبت، بی‌نشر. 

آناستازیا داشت می‌گفت سرعت گذر هفته‌های عمر چقدر عجیبه این‌جا، جوری که هفته‌ها پشت هم میاد و می‌ره، و ته‌ش هم چیزی دست آدم رو نمی‌گیره. قبل‌ترش از زندگی‌ش تو اوکراین گفته بود و این رو داشت من‌باب مقایسه می‌گفت. بعد شاهین از دوره‌ی کوتاه کاری‌ش تو پاریس تعریف کرده بود که چقدر براش عجیب بوده که ملت برای قهوه‌ی وسط کار هم از اداره می‌زنن بیرون. داشت من‌باب مقایسه با آمریکای شمالی می‌گفت که یه روزایی ناهارش رو هم پشت میز کارش می‌خوره و پای لپ‌تاپش. بعد من رفتم رو منبر که اون روزی که خانم هانا آرنت داشت از ساحت‌های وجودی آدمیزاد حرف می‌زد تو کتاب «وضع بشر»ش، از سه‌گانه‌ی زحمت/ کار/ کنش*، نمی‌دونم چقدر حواسش بوده به این وضعیت غیربشری ۲+۵ آمریکای شمالی، که ۵ روز هفته رو آن‌چنان فشرده کار کنی و ۲ روز آخر هفته رو آن‌چنان‌تر فشرده لش یا تفریح کنی، که کل زندگی‌ات بشود همان دو ساحت زحمت و کار، بعلاوه‌ی خور و خواب و شهوت، ‌در بهترین حالت. مجالی و جانی و حالی برای «کنش»ت نماند. همان «ته‌ش هم چیزی دست آدم رو نمی‌گیره»ای که آناستازیا گفته بود. 

* Labor/ Work/ Action

 گفت احساس می‌کنم خوب بلدی عیش کنی، گفتم بلد نیستم جوری زندگی کنم که انگار ابدیت رو در اختیار دارم.

دخترک فروشنده‌ی قصابی محل با ته‌لهجه‌ی پرتغالی گفت دیروز یه آقایی اومده بود لاک‌اسکرین‌ گوشی‌ش عین مال شما بود. گفتم ناقلا تو کی وقت کردی لاک‌اسکرین‌ گوشی منو چک کنی؟! سیاه‌سفیدِ «توماس شکاک» کاراواجو رو نشونش دادم گفتم مطمئنی همین بود؟! خندید گفت نه، ولی سیاه‌سفید بود، قاب‌ گوشی‌ش ولی مثل قاب‌قبلی تو قرمز بود، کیسه می‌خوای؟

 دوست داشتم همین الان، امشب، جاش دم دستم بود که یه جمع معلومی از یاران موافق رو بنشونم پای کیشلوفسکی‌بینی، به طور اخص زندگی دوگانه‌ی فیلان، قبلش هم براشون منبر برم که داریم فیلم نمی‌بینیم، داریم «سینمای کیشلوفسکی» رو «تجربه» می‌کنیم. 

 یادم نمیاد هیچ‌وقت این همه محسوس تلاش کرده بوده باشم برای «بالا» بودن، و از وسائل و آلات کمکی کمک گرفته باشم. 

‌داشت می‌گفت قانون طلایی بین سی تا پنجاه سالگی اینه که به اندازه‌ای بمیر که برای‌ت تب کنند. چهل و نه سالش بود.

 انسان چرا باید بعد بیست و چند سال کماکان خوابش را ببیند، و در خواب از شدت دلتنگی عر بزند، و این را مستقیم به طرف مربوطه بگوید، و بعد هر دو عر بزنید در همان خواب کذایی، و بعد بخواهد که سعی کند و تلاش کند که توجیه کند که چرا این همه‌وقت سر نزده، که انگار نه انگار بیست و چند سال گذشته و طرف تمام این مدت نبوده و جایی نبوده که بشود به نامبرده سر زد جز قبرستان. انسان چرا باید به قبرستان سر بزند آخر. 

پ.ن: خودنویس جدید خریدم.